- Κουρλάνδη
- (Kurland). Ιστορική γεωγραφική περιοχή (περ. 26.000 τ. χλμ.) της βορειοανατολικής Ευρώπης, στην ακτή της Βαλτικής θάλασσας, στις δυτικές όχθες του κόλπου της Ρίγα και ΝΔ του ποταμού Ντβίνα. Σήμερα αποτελεί το δυτικό μέρος της Λετονίας. Αναφέρεται και ως Κουρλανδία. Ιστορία. Στην αρχαιότητα, κατοικήθηκε από κουρσικές και βαλτικοφιλανδικές φυλές. Τον 13o αι. κατακτήθηκε από το τάγμα της Λιβονίας, ενώ το 1561 το μεγαλύτερο τμήμα της εντάχθηκε στο δουκάτο της K., που σχηματίστηκε τον ίδιο χρόνο. Το δουκάτο αυτό ήταν υποτελές στο πολωνικό λιθουανικό κράτος της εποχής εκείνης. Επικεφαλής του δουκάτου ήταν ο πρώην μάγιστρος του τάγματος της Λιβονίας, Γοτθάρδος Κέλτερ, και διαδοχικά οι απόγονοί του και οι Μπιρονοί. Σταδιακά οι Γερμανοί ευγενείς πέτυχαν να περιορίσουν σε σημαντικό βαθμό την εξουσία των δουκών και, από το 1617, το δουκάτο μετατράπηκε σε Δημοκρατία των Ευγενών. Το 1697 συντάχθηκε από τους επιτρόπους του βασιλιά της Πολωνίας ο λεγόμενος καταστατικός χάρτης της K., με βάση τον οποίο οι αγρότες της Λετονίας παραδίδονταν στην πλήρη εξουσία των φεουδαρχών, που μπορούσαν να τους πουλούν, να τους βασανίζουν και να τους καταδικάζουν ακόμα και σε θάνατο. Υπογράμμιζε την κυρίαρχη θέση των ευγενών, τόσο στην κατοχή της γης όσο και στα τοπικά όργανα της εξουσίας. Αλλά και ο πληθυσμός των πόλεων δεν είχε πολιτικά δικαιώματα. Το 1790, με την επίδραση της Γαλλικής επανάστασης, δημιουργήθηκε η Ένωση Μπούργκερ, που αγωνίστηκε για μεταρρυθμίσεις. Αργότερα, μετά τον τρίτο διαμελισμό της Πολωνίας (1795), το δουκάτο παραχωρήθηκε στη Ρωσία. Το 1919 η περιοχή αποτέλεσε μέρος της ανεξάρτητης Λετονίας, η οποία από το 1940 έως το 1991 ανήκε στην πρώην ΕΣΣΔ. χερσόνησος της Κ. Αμμώδης χερσόνησος στη νοτιοανατολική ακτή της Βαλτικής θάλασσας, στη Λιθουανία και στην περιοχή Καλίνινγκραντ. Απλώνεται από τα ΝΔ στα ΝΑ, από τη χερσόνησο Καλίνινγκραντ μέχρι την Κλαϊπέντα. Μεγάλο τμήμα της καλύπτεται από πεύκα, μαύρα σκλήθρα, βελανιδιές, φλαμουριές, φτελιές και άλλα δασικά δέντρα. Η χερσόνησος βρέχεται από τη λιμνοθάλασσα της Κ., την οποία αποκόπτει από τη Βαλτική θάλασσα. Στη λιμνοθάλασσα γίνεται συστηματική ιχθυοπαραγωγή. Στα νερά της εκτρέφονται σαζάνια, πέρκες και άλλα ψάρια.
Dictionary of Greek. 2013.